Şiir, duygu, düşünce ve hayallerin ahenkli bir şekilde dizeler halinde ifade edildiği edebî bir türdür. Şiir türleri, konularına ve yazılış amaçlarına göre sınıflandırılır.

1. Lirik Şiir

Özellikleri:

• Duygusal ve coşkulu bir anlatım vardır.
• Aşk, özlem, sevgi, hüzün gibi temalar işlenir.
• Şairin iç dünyasını yansıtır.

Örnek:
“Hani ol gül gülerek geldiği demler şimdi
Ağlarım hatıra geldikçe gülüştüklerimiz”
(Yahya Kemal Beyatlı)

2. Epik Şiir

Özellikleri:

• Kahramanlık, savaş ve yiğitlik konularını işler.
• Destansı bir üslup kullanılır.
• Tarihî olaylar ve milli duygular ön plandadır.

Örnek:
“Dur yolcu! Bilmeden gelip bastığın
Bu toprak, bir devrin battığı yerdir.”
(Necmettin Halil Onan – “Bir Yolcuya”)

3. Didaktik Şiir

Özellikleri:

• Öğretici nitelik taşır, bilgi ve ahlaki ders verir.
• Kısa ve özlü söyleyişler (atasözü gibi) kullanılır.

Örnek:
“Bana bir harf öğretenin kırk yıl kölesi olurum.”
(Hz. Ali)

4. Pastoral Şiir

Özellikleri:

• Doğa ve kır hayatını anlatır.
• Sade, içten ve huzur verici bir dil kullanılır.
• İki türü vardır: İdil (sakin kır yaşamı), Eglog (çobanların diyalogları).

Örnek:
“Gümüş bir dumanla kaplandı her yer
Yer ve gök bu akşam yayla dumanı”
(Faruk Nafiz Çamlıbel – “Çoban Çeşmesi”)

5. Satirik Şiir

Özellikleri:

• Eleştirel ve alaycı bir üslup vardır.
• Toplumdaki aksaklıklar, kişisel kusurlar iğneleyici bir dille anlatılır.

Örnek:
“Bir nasihatim var zamana uygun
Tut sözümü yattıkça yat uyuma”
(Ziya Paşa – “Terkib-i Bend”)

6. Dramatik Şiir

Özellikleri:

• Tiyatro ile şiirin birleşimidir.
• Olaylar ve karakterler şiirsel bir dille anlatılır.

Örnek:
“Atalar sözü tut, düşün gerini
Korkma, ölümden çekinme seni”
(Abdülhak Hamit Tarhan – “Makber”)

---

Çözümlü Test Soruları

Soru 1:

“Gözlerimde bulut, yüreğimde yağmur,
Sen gideli her şey soldu, her şey kahr.”

Yukarıdaki dizeler hangi şiir türüne örnektir?
A) Didaktik
B) Lirik
C) Epik
D) Pastoral
E) Satirik

Çözüm:
Duygusal ve hüzünlü bir anlatım olduğu için lirik şiir örneğidir.
Cevap: B

---

Soru 2:

Aşağıdakilerden hangisi epik şiirin özelliklerinden biri değildir?
A) Kahramanlık teması işler.
B) Destansı bir üslup kullanır.
C) Doğa betimlemeleri ön plandadır.
D) Tarihî olaylardan esinlenir.
E) Milli duyguları coşturur.

Çözüm:
Doğa betimlemeleri pastoral şiirin konusudur.
Cevap: C

---

Soru 3:

“Köylünün elinde bakır bir tas,
İçinde ayranı, yorgunluğu, umudu…”

Bu dizeler hangi şiir türüne girer?
A) Dramatik
B) Didaktik
C) Pastoral
D) Satirik
E) Lirik

Çözüm:
Kır yaşamı ve doğal bir anlatım olduğu için pastoral şiir örneğidir.
Cevap: C

---

Soru 4:

“Ey Türk gençliği! Birinci vazifen…”

Bu ifade hangi şiir türüne örnek olabilir?
A) Epik
B) Didaktik
C) Satirik
D) Lirik
E) Dramatik

Çözüm:
Öğüt verici ve öğretici bir üslup kullanıldığı için didaktik şiir örneğidir.
Cevap: B

---

Soru 5:

“Vurulup tertemiz alnından, uzanmış yatıyor,
Bir hilal uğruna ya Rab, ne güneşler batıyor!”

Bu dizeler hangi şiir türüne örnektir?
A) Lirik
B) Epik
C) Pastoral
D) Satirik
E) Didaktik

Çözüm:
Milli duygular ve kahramanlık teması işlendiği için epik şiir örneğidir.
Cevap: B