Paragrafın Akışını Bozan Cümleler 5. Sınıf Türkçe
Bu konu, bir paragrafın anlam bütünlüğünü bozan cümleyi bulmayı içerir. Paragrafta konu bütünlüğü ve mantık akışı önemlidir.
1. Paragrafın Akışını Bozan Cümle Nedir?
- Paragraftaki diğer cümlelerle konu ve anlam açısından uyumsuz olan cümledir.
- Ana düşünceye veya yardımcı düşüncelere aykırıdır.
- Anlatımın akışını keser, gereksiz bir bilgi içerir.
2. Nasıl Bulunur?
✔ Konu bütünlüğüne bakılır.
✔ Zaman, mekân, sebep-sonuç ilişkisi kontrol edilir.
✔ Ana fikirle çelişen ifade aranır.
Örneklerle Açıklama
Örnek 1:
Paragraf:
(1) Kitap okumak bilgi dağarcığımızı geliştirir. (2) Ayrıca hayal gücümüzü zenginleştirir. (3) Bazı kitaplar çok pahalıdır. (4) Okuma alışkanlığı olanlar daha başarılı olur.
Çözüm:
-
(3) numaralı cümle akışı bozar, çünkü diğerleri kitabın faydalarını anlatırken bu cümle fiyatından bahsediyor.
Örnek 2:
Paragraf:
(1) Köpeğim Pamuk çok zekidir. (2) Top getirmeyi ve oturmayı öğrendi. (3) Köpeklerin koku alma duyusu çok gelişmiştir. (4) Bana her sabah eşlik eder.
Çözüm:
-
(3) numaralı cümle genel bir bilgi veriyor, oysa diğer cümleler “Pamuk” ile ilgili.
Örnek 3:
Paragraf:
(1) Yaz tatilinde denize gittik. (2) Kumda oynadık, yüzdük. (3) Kışın kayak yapmayı severim. (4) Akşam güneşin batışını izledik.
Çözüm:
-
(3) numaralı cümle konu dışı, çünkü diğerleri yaz tatilinden bahsediyor.
Çözümlü Test Soruları
Soru 1:
(1) Bilgisayar oyunları strateji geliştirmeye yardımcı olur. (2) Ancak uzun süre oynamak göz sağlığını bozabilir. (3) Ben en çok futbol oynamayı seviyorum. (4) Ayrıca bazı oyunlar eğiticidir.
Paragrafın akışını bozan cümle hangisidir?
A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
Çözüm: (3) numaralı cümle kişisel bir tercih belirtiyor, konu dışı. Cevap: C
Soru 2:
(1) Çevremizi temiz tutmalıyız. (2) Yerlere çöp atarsak doğa kirlenir. (3) Ben her hafta parka giderim. (4) Geri dönüşüm de çok önemlidir.
Akışı bozan cümle hangisidir?
A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
Çözüm: (3) numaralı cümle kişisel bir eylemden bahsediyor, konuyla doğrudan ilgili değil. Cevap: C
Soru 3:
(1) Sabah erken kalkmak insanı zinde tutar. (2) Güne erken başlayanlar daha verimli olur. (3) Gece geç yatanlar uykusuz kalır. (4) Kahvaltı günün en önemli öğünüdür.
Akışı bozan cümle hangisidir?
A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
Çözüm: (4) numaralı cümle kahvaltıdan bahsediyor, oysa diğerleri erken kalkmanın önemini anlatıyor. Cevap: D
Soru 4:
(1) Hayvanlar da en az insanlar kadar duygusal olabilir. (2) Köpeğim bana her gün sarılır. (3) Kuşların bazı türleri nesli tükenmekte. (4) Kedim, üzgün olduğumu anlayınca yanıma gelir.
Akışı bozan cümle hangisidir?
A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
Çözüm: (3) numaralı cümle genel bir bilgi veriyor, diğerleri kişisel hayvan deneyimlerini anlatıyor. Cevap: C
Soru 5:
(1) Spor yapmak sağlıklı bir yaşam için gereklidir. (2) Yürüyüş yapmak kalbi güçlendirir. (3) Ben en çok yüzmeyi seviyorum. (4) Ayrıca düzenli spor stresi azaltır.
Akışı bozan cümle hangisidir?
A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
Çözüm: (3) numaralı cümle kişisel bir tercih belirtiyor, oysa diğerleri sporun genel faydalarını anlatıyor. Cevap: C
İpuçları
✔ Konu bütünlüğünü kontrol et.
✔ Kişisel ifadeler genellikle akışı bozar.
✔ Sebep-sonuç ilişkisini incele.
✔ Zaman ve mekân uyumuna dikkat et.