Türk Edebiyatında Hikaye (Öykü) 9. Sınıf Edebiyat
Türk Edebiyatında Hikayenin Gelişimi
1. Geleneksel Hikaye Anlayışı
- Masal, destan, halk hikayeleri
- Sözlü gelenek ürünleri
- Örnek: Dede Korkut Hikayeleri
2. Tanzimat Dönemi (1860-1896)
- Batılı tarzda ilk örnekler
- Ahmet Mithat Efendi: “Letaif-i Rivayat” (ilk hikaye denemeleri)
- Samipaşazade Sezai: “Küçük Şeyler” (ilk modern hikaye)
3. Servet-i Fünun Dönemi (1896-1901)
- Halit Ziya Uşaklıgil: “Bir Şi’r-i Hayal”
- Daha sanatlı ve ağır bir dil
4. Milli Edebiyat Dönemi (1911-1923)
- Ömer Seyfettin: “Bomba”, “Kaşağı”, “Forsa” (olay hikayeleri)
- Sade Türkçe kullanımı
5. Cumhuriyet Dönemi (1923-…)
- Sait Faik Abasıyanık: “Semaver”, “Lüzumsuz Adam” (durum hikayeleri)
- Sabahattin Ali: “Değirmen”, “Ses”
- Memduh Şevket Esendal: “Ayaşlı ve Kiracıları”
Önemli Türk Hikaye Yazarları ve Eserleri
Yazar | Eser | Özellik |
---|---|---|
Ömer Seyfettin | Bomba, Kaşağı | Olay hikayeciliği, millî konular |
Sait Faik | Semaver, Lüzumsuz Adam | Durum hikayeciliği, insan gerçeği |
Sabahattin Ali | Değirmen, Ses | Toplumcu gerçekçi anlayış |
Memduh Şevket | Ayaşlı ve Kiracıları | Sade dil, günlük yaşam |
Çözümlü Test Soruları
Soru 1: Türk edebiyatında Batılı anlamda ilk hikaye örneklerini veren yazar kimdir?
A) Ahmet Mithat Efendi
B) Samipaşazade Sezai
C) Ömer Seyfettin
D) Halit Ziya Uşaklıgil
Çözüm: Batılı anlamda ilk hikaye Samipaşazade Sezai’nin “Küçük Şeyler” adlı eseridir. Cevap: B
Soru 2: Aşağıdaki yazar-eser eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
A) Ömer Seyfettin – Kaşağı
B) Sait Faik – Semaver
C) Sabahattin Ali – Kürk Mantolu Madonna
D) Memduh Şevket – Otlakçı
Çözüm: Kürk Mantolu Madonna bir romandır. Cevap: C
Soru 3: “Durum hikayesi” denilince akla gelen ilk Türk yazar kimdir?
A) Ömer Seyfettin
B) Sait Faik Abasıyanık
C) Halit Ziya Uşaklıgil
D) Ahmet Mithat Efendi
Çözüm: Durum hikayesinin Türk edebiyatındaki en önemli temsilcisi Sait Faik’tir. Cevap: B
Soru 4: Aşağıdakilerden hangisi Milli Edebiyat dönemi hikaye yazarlarından değildir?
A) Ömer Seyfettin
B) Halide Edip Adıvar
C) Yakup Kadri Karaosmanoğlu
D) Sait Faik Abasıyanık
Çözüm: Sait Faik Cumhuriyet dönemi yazarıdır. Cevap: D
Soru 5: “Küçük Şeyler” adlı eser hangi döneme aittir?
A) Tanzimat
B) Servet-i Fünun
C) Milli Edebiyat
D) Cumhuriyet
Çözüm: Samipaşazade Sezai’nin “Küçük Şeyler”i Tanzimat dönemi eseridir. Cevap: A
Önemli Bilgiler
- Türk edebiyatında modern hikaye Tanzimat’la başlar
- Ömer Seyfettin, hikayeleriyle Türkçenin sadeleşmesine katkı sağlamıştır
- Sait Faik, Türk hikayeciliğine yeni bir soluk getirmiştir
- Cumhuriyet döneminde hikaye türü büyük gelişme göstermiştir